Kanada ve AB, Savunma Alanında Ortaklık İçin Görüşmeleri Hızlandırıyor

Kanada, Avrupa Birliği ile savunma alanında stratejik bir ortaklık kurmak için müzakerelerini hızlandırdı. NATO’nun geleceğine dair Amerikan Başkanı Donald Trump’ın şüphe uyandıran açıklamaları sonrası, Ottawa yönetimi Avrupa ile daha sağlam bir iş birliği kurmayı hedefliyor.

Kanada Başbakanı Mark Carney’in seçim kampanyasının merkezinde yer alan hedeflerden biri, Avrupa Komisyonu tarafından mart ayında açıklanan ReArm Europe planına Kanada’nın katılımını sağlamak. Bu beş yıllık savunma planı, toplamda 1250 milyar Kanada doları tutarında kredi imkânı sunarak, Avrupa’nın savunma sanayisini canlandırmayı amaçlıyor. Carney, Kanada’nın transatlantik güvenliğe katkı sunmasını önemsediklerini vurguluyor.

Avrupa Birliği yetkilileri, Japonya ve Güney Kore ile yapılan savunma anlaşmalarının ardından Kanada ile yapılacak olası anlaşmanın özellikle savunma sanayi tedarik zincirine odaklanacağını belirtiyor. Brüksel’de yayımlanan bir politika belgesinde, “Kanada ile savunma iş birliği yoğunlaştı ve daha da derinleşmeli” ifadeleri yer aldı.

Queen’s Üniversitesi ve Kraliyet Askerî Koleji’nde görev yapan siyaset bilimi profesörü Christian Leuprecht, Avrupa şirketlerinin Kanada’daki yatırımlarına dikkat çekerek, bu ortaklığın ekonomik yönünün de göz ardı edilemeyeceğini belirtti. Leuprecht, Kanada’nın Amerikan yaptırımlarıyla mücadele ederken ReArm Europe’tan ayrılacak küçük bir payın bile çok değerli olacağını söyledi.

Avrupa’nın yaklaşık 235 milyar Kanada doları tutarındaki Security Action For Europe (SAFE) adlı kredi programı kapsamında, AB dışı ülkelerle silah üretimi ve alımı için ortaklık kurulması hedefleniyor. Ancak bu olanaktan yararlanmak için Kanada’nın Avrupa Birliği ile resmi bir savunma anlaşması imzalaması gerekiyor.

Kanada Dışişleri Bakanı Mélanie Joly, geçen ay yaptığı açıklamada, Avrupa ile birkaç ay içinde anlaşmaya varılmasını beklediklerini duyurdu. Montreal merkezli yapay zeka ve havacılık firmaları ile Québec yakınlarındaki Chantiers Davie tersanesi bu süreçten önemli fayda sağlayabilir.

NATO’nun savunma harcamaları için belirlediği yüzde 2’lik GSYİH hedefini Kanada yıllardır karşılamıyor. Bu durum, Trump’ın müttefiklere yönelik eleştirilerini artırırken, Avrupa’daki bazı ülkeler hedefi yüzde 3’e çıkarmayı öneriyor.

Leuprecht, Avrupa’nın sessizliğini Kanada’nın savunma harcamalarındaki yetersizlik ve enerji ihracatı yapamamasına bağlıyor. Ancak ReArm Europe’a dâhil olmak, Kanada’nın güvenilir bir ortak olduğunu yeniden göstermek için önemli bir fırsat sunabilir.